Inspiratie

Deze week is het nieuwe schooljaar in Uganda begonnen. Op de meeste scholen zijn de eerste week nog lang niet alle kinderen aanwezig, maar ja, zo gaat dat hier. Kennelijk is 9 a 10 weken vakantie nog niet lang genoeg.

De komende tijd wil ik de leerkrachten uiteraard weer inspireren om meer interactief onderwijs te geven en het leren lezen aan te bieden met Jolly Phonics, maar ook om meer gebruik te maken van de lokale middelen. Een kopieer- en een lamineerapparaat op een school is een uitzondering. Om zelf geïnspireerd te raken ben ik deze week met Rixt (Nederlandse vrijwilligster bij een andere school) naar de organisatie Red Earth in Masindi geweest. Deze organisatie is opgezet door een Engels echtpaar en is vooral gericht op de Nursery (kleuter) school. Omdat Masindi een eind rijden is zijn we er al een dag van te voren naar toe gegaan. Het was zeer de moeite waard en zeker inspirerend. En ook nog eens heel gezellig om dit samen te doen. Ik ben nog een paar nachten bij Rixt gebleven om na te praten en plannen te maken. Zaterdag hebben we in Kampala Moses gesproken. Hij heeft een school en contact met verschillende andere scholen in de omgeving. Hij had mij al gevraagd voor een workshop Jolly Phonics en we hebben besloten om er de week daarna een workshop ‘materiaal maken’ aan vast te knopen. We hebben er zin in!

Na het serieuze werk hadden we nog tijd voor een manicure en pedicure behandeling, compleet met handen en voeten massage, zittend in een massagestoel. En dat alles voor een heel zacht prijsje. Het geeft wel een ‘rijke blanke’ gevoel, maar het is erg prettig. Na lekker te hebben gegeten gingen we om 8 uur richting old taxipark. Het was niet eenvoudig om de juiste taxi te vinden. De taxi die wij moesten hebben vertrok van een andere plek dan voorheen. Gelukkig hoorde een vrouw ons de weg vragen en zij nam ons op sleeptouw, kris kras door straten, old taxi park en winkels. De rit in het taxibusje blijft interessant. De enige manier om vooruit te komen is proberen je busje ergens tussen te prakken en af en toe even lekker toeteren. Boda’s crossen overal om en door heen, langs de kant van de weg wordt van alles verkocht en overal lopen mensen. In het busje staat de radio knetterhard aan en verteld iemand iets wat voor ons niet te volgen is. Maar uiteindelijk kom je dan toch op de plaats van bestemming aan.

Vandaag ben ik teruggegaan naar Noah’s Ark. Voordeel van op zondag reizen is dat het dan niet zo heel erg, akelig, vervelend, frustrerend druk op de weg is.

Allemaal een inspirerende week toegewenst vanuit Uganda.

Ineke.

PS Lees voortaan mijn verhalen op http://learningforallafrica.org

Anders is (soms) leuk

Zondag schreef ik: Daar heb ik over geschreven. Soms zou het inderdaad erg leuk zijn als dingen anders gingen. Maar helaas gebeuren sommige dingen te vaak en is het niet leuk meer. Bijvoorbeeld een laptop die het niet meer doet. Gebeurt bij mij een beetje te vaak (paar keer per jaar) en nu dus ook. Een laptop die het gewoon een paar jaar doet zou voor mij dus anders zijn en best leuk. De rest van ‘anders is (soms) best leuk houden jullie dus te goed.

Gelukkig: het ging toch een beetje anders en hij doet het weer. Gister om een uur of 1 was de laptop helemaal vastgelopen, geen enkele reactie. Esc? Geen effect. Ctrl – Alt – Delete? Geen effect. De uit knop? Geen effect. Heel lang ingedrukt houden? Geen effect. Opnieuw opstarten wil wel eens helpen, maar dan moet hij wel uit kunnen! De batterij was vol, maar laat op de avond was hij eindelijk leeg en kon ik de laptop opnieuw opstarten en ……. hij doet het. En nu maar hopen dat hij het blijft doen.

Hier het beloofde verhaal:

Afgelopen dinsdag kwam ik weer aan in Uganda en ik zal hier weer 3 maanden blijven. Niets veranderd dus. Uganda, een heel andere wereld dan Nederland, maar voor mij heel bekend. En toch zijn er altijd weer dingen anders en nieuw. Ik landde om 10 uur in Entebbe. Dat zorgde voor vragen op Noah’s Ark: klopt de tijd wel, ze komt anders toch altijd midden in de nacht aan. Ja, maar soms doe ik het anders. Een groot deel van de nieuwe weg van Entebbe naar Kampala is klaar en was het niet zo druk. We waren binnen 2 uur bij Noah’s Ark. Dat redden we anders niet!

Ik zit deze keer weer in een ander, leuk, huisje. Inmiddels heb ik op het terrein op heel wat verschillende plekken gewoond! Er werd tegen me gezegd dat ik het huisje wel moest delen. Dat is anders, is dat leuk? Gelukkig moet is het huis alleen maar delen met flesjes water, biscuitjes, e.d. Er zijn 2 slaapkamers en 1 ervan wordt gebruikt als opslag, dus dat viel mee. Wat ik niet wist dat ik de eerste nacht mijn bed deelde met een kakkerlak. Ik werd wakker van gekriebel ik mijn nek. Ook anders, maar niet leuk!

Aan het warme welkom en de vele ‘hugs’ is niets veranderd. Dat is leuk.

Vrijdag had ik de eerste workshop op een school waar ik al vaker geweest ben. Een Nederlandse, die ik al eerder heb ontmoet, is bij deze school betrokken. Ik ben er donderdag alvast naar toe gegaan, zodat we onze gezamenlijke plannen voor de komende maand konden bespreken. Jammer genoeg was op de terugweg het verkeer weer als vanouds: o, o, o, what a traffic jam….

Woensdag mochten de kinderen een ritje op een kameel maken! Een kameel in Uganda, dat is weer eens heel iets anders. Leuk.

Jammer genoeg is het weer ook een beetje anders, het regent regelmatig en het is af en toe best fris! Normaal is januari juist erg heet en droog. Zaterdagmiddag had ik met Tamar afgesproken om bij te praten bij het zwembad. Het weer zag er ’s morgens niet zo best uit, maar we besloten toch te gaan. Gelukkig veranderde het en ging de zon schijnen. Dat was leuk!

Nu staat alleen mijn horloge stil. Ach, hij heeft het toch 8 maanden gedaan...…. Maar goed, Afrikanen hebben de tijd. Anders was het vervelend.

Ik zet voortaan de verhalen op de site van Learning for all: http://learningforall.africa.org. Om te wennen, zal ik het de eerste paar keer ook nog op reismee zetten, maar zonder foto’s.

Ik heb me voorgenomen om regelmatig een foto op instagram te plaatsen.

Groeten uit Uganda van Ineke

Anders is (soms) leuk....

Daar heb ik over geschreven. Soms zou het inderdaad erg leuk zijn als dingen anders gingen. Maar helaas gebeuren sommige dingen te vaak en is het niet leuk meer. Bijvoorbeeld een laptop die het niet meer doet. Gebeurt bij mij een beetje te vaak (paar keer per jaar) en nu dus ook. Een laptop die het gewoon een paar jaar doet zou voor mij dus anders zijn en best leuk. De rest van 'anders id (soms) leuk houden jullie dus te goed.

Verder is alles gelukkig prima.

Groeten uit Uganda van Ineke

10

Nog een week en de 10^e keer in Uganda zit er alweer op. De kortste periode was 2 en een halve week de langste een half jaar en gemiddeld was het 3 maanden. De 10^e keer, daarom deze keer een weblog in 10 punten, 10 punten die vertellen over het leven hier. Nu kan ik het hebben over de tijd (hier hebben ze de tijd, wij hebben de klok) of over het wachten (op van alles) of over het verkeer (o, o, o, what a traffic jam) of over het onderwijs, de overheid of het mooie weer. Allemaal dingen die al vaker aan bod zijn gekomen. Laat ik proberen 10 andere dingen te noemen.

• Klappen. De gemiddelde Ugandees klapt wat af in zijn of haar lezen. Doet iemand iets goed? Daar klap je voor. Ook voor God wordt regelmatig geklapt.
• Auto wassen. ‘Ik moest de auto nog wassen’, kan een excuus zijn om te laat te komen. Overal zie je plekken waar auto’s gewassen kunnen worden. Als je auto te vies is kun je namelijk een boete krijgen.
• Afval. Waren ze maar zo netjes wat afval betreft. Afval vind je overal langs de kant van de weg. Lege plastic flesjes worden gewoon uit de auto gegooi
• Business. De droom van veel Ugandezen: een eigen business beginnen.
• Geluid. Muziek laat je het liefst zo hard mogelijk horen. Ook microfoons gaan op standje ‘erg hard’. Zo kan het volgende dorp ook mee genieten. Ook de dieren laten van zich horen. Stil is het nooit.
• Luchtjes. De typische Afrikaanse luchtjes van eten. Maar ook als je in een taxibusje (of waar dan ook zit) ruik je van alles. Vooral als er 20 of meer mensen in een busje gaan is de lucht niet echt fris te noemen.
• Slapen. De gemiddelde Ugandees slaapt overal en op elk moment. Nou moet ik eerlijk zeggen dat de warmte af en toe best slaapverwekkend is.
• Langdradig. Voor preken, bedankjes, aankondigingen e.d. wordt uitgebreid de tijd genomen.
• Lopen. Als het even kan ga je niet lopen, maar neem je een taxi of boda. Zo laat je zien dat je dat kunt betalen. En als je loopt, loop je langzaam.
• Luganda. De meest gesproken locale taal en met name in het gebied waar ik woon. Elk jaar denk ik ‘ik ga het leren’, maar verder dan een paar woorden ben ik nog niet.

Moet ik volgend jaar toch maar weer terug. Kan ik ook gewoon weer verder gaan met mijn werk en de mensen hier.

Groeten van Ineke

De humor ligt op straat

Een dag Kampala met Tamar = weer genoeg stof voor een blog. Tamar moest voor haar werk in het ziekenhuis zijn, ik moest het een en ander in de stad en ’s middags zouden we iemand ontmoeten. Vanaf het ziekenhuis nam ik een boda naar oud Kampala. Dat moest lukken voor 3 a 4 duizend shilling. De bodaman zei 7.000, waarop ik spontaan begon te lachen, met gevolg dat de man en zijn collega’s ook moesten lachen. ‘5000’. ‘3.000’. Oké, 4000.

Na een gezellige dag reden we terug. Het was filetijd en verschillende mensen probeerden hun handelswaar te verkopen aan de mensen in de stilstaande auto’s: ruitenwissers, de rubiks kubus, eten, drinken, en hondenriemen! De man met hondenriemen laat Tamar zijn handelswaar zien. Ze kijkt naar mij en zegt tegen de man: ‘Nee, dank je, zij mag los lopen.’ De man kijkt met een blik van: ‘Moet ik haar nu uitleggen, wat dit is?’ Hij loopt maar door en wij lachten ons slap.

We stoppen nog even bij een winkelcentrum om boodschappen te doen. Terug bij de auto steekt Tamar de sleutel in de deur en …. hij breekt in tweeën. Nadat we uitgelachen zijn gaan we bedenken wat de doen. Het blijkt dat de achterklep gelukkig niet op slot is en ik kruip naar voren om de deuren te openen. Eerste fase is geslaagd, maar hoe start je een auto met een halve sleutel. Tamar belt Daniel of er ook een reservesleutel is. Ondertussen ga ik op zoek naar een redder in de buurt. Eerst maar eens proberen bij de boda chauffeurs: ‘Rare vraag, maar weten jullie hoe je een auto kunt starten zonder sleutel?’ Verbaasde blikken ‘Huh?. Ik vertel er toch maar even bij dat de sleutel is gebroken. Maar nee, ze kunnen niet helpen. Dan maar vragen aan de bewaking die rond loopt. Ook die weten het niet, maar ze weten wel iemand die kan helpen. Er komt een man aan met een accu. Tja, de auto start niet, maar het ligt niet aan de accu. Hij wil wel proberen de sleutel te lassen of te lijmen. Als hij terug komt zitten de twee helften in elkaar, maar al gauw breekt hij in drieën! Dat schiet niet echt op. Hij probeert mensen te bellen, maar of ze zijn er niet of ze staan ergens in de file. Ondertussen appen Tamar en ik met familie en vrienden in Nederland. Wie heeft criminele vaardigheden en weet hoe je een auto zonder sleutel kunt starten? Helaas (of gelukkig) zijn het allemaal brave burgers. In een film lijkt het zo eenvoudig. Op internet zijn er wel tips te vinden maar omdat we de auto liever niet opblazen of het contactslot helemaal vernielen zien we daar toch maar van af. Gelukkig komt er goed nieuws uit Mukono: de reservesleutel is gevonden en er is een boda naar ons onderweg. Wij vermaken ons ondertussen met een colaatje en met flauwe moppen. Eerlijk gezegd vinden we het wel fijn dat we met z’n tweeën zijn. Alleen op een parkeerplaats met een auto die niet te starten is, terwijl het donker wordt, is toch minder grappig. En gelukkig kunnen we er allebei om lachen.

Ook leuk:

Zaterdag was ik met Harriet op een school voor een workshop. Naast het meer technische verhaal van het leren lezen besteden we ook veel aandacht aan de manier van les geven: actief, creatief, met spel en met fun. De theorie wordt afgewisseld met speelse activiteiten: woorden maken met letterkaarten, ren naar de juiste klank, spel met een bal, enz. Altijd leuk is klank n. Het verhaal, het gebaar en liedje gaan over een vliegtuig dat veel noise (geluid) maakt. Ik vraag de leerkrachten of ze mee willen in mijn vliegtuig en dat willen ze altijd wel. In een rij, armen als vleugels, gaan we zingend een rondje over het speelterrein. De kinderen, die intern op de school zijn, zagen de humor er ook van in en hun belangstelling was gewekt. Eerst verzamelde een groepje kinderen zich voor een gat in de wand, maar algauw kwamen ze binnen. Ze namen ook banken mee en al gauw zat er, naast de leerkrachten, een hele groep kinderen. Leuk toch?

Groeten uit Uganda van Ineke

Jong en oud

Emmanuel school, een privé school, in Busia Uganda is een school die in 3 jaar tijd gegroeid is van 80 naar 250 kinderen. 3 klassen hebben geen eigen lokaal en krijgen les onder een boom op een stuk zeil. Als het regent schuilen ze in de kerk bij de kinderen die daar les krijgen. Als het droog is gaan ze weer verder onder, de druppende, boom. De school is gebouwd met palen die de ouders aanleveren. Daartussen zijn muren van modder gemaakt. Het dak bestaat is zoals bijna overal gemaakt van golfplaten en dat gaat in ieder geval veel langer mee dan een stro dak. Een klein stukje verderop staat een overheidsschool, gebouwd met stenen. Deze school is ‘gratis’, er moet alleen betaald worden voor boeken, eten en een uniform. Op de privé school wordt een (kleine) bijdrage gevraagd. Als ouders dit niet kunnen betalen kunnen ze helpen met bouwen van de lokalen en of materiaal leveren. Waarom kiezen mensen dan toch voor deze privé school? Simpel, omdat het onderwijs er beter is en omdat de school voor de kinderen gaat. Ik heb hier al eerder over geschreven, maar hier besefte ik weer des te meer: hoe slecht is het onderwijs op (deze) overheidsschool dat ouders er toch voor kiezen om hun kind naar deze ‘mudschool (modderschool) te sturen, dankbaar dat ze deze kans krijgen? De grond is beschikbaar gesteld door de pastor van de kerk. De palen liggen klaar, de ouders willen helpen en met ongeveer 400 euro kunnen er ironsheets (golfplaten) gekocht worden. Voor dit soort situaties hebben we ‘learning for all’ opgericht!

Later deze week was ik in een dorp in Tororo district. Josephine, een voormalig werkneemster van Noah’s Ark zet zich hier in voor de ouderen. Met haar en haar moeder bezocht ik een aantal van deze ouderen. Schrijnend om te zien. Mensen die regelmatig alleen maar pap als ontbijt hebben en daar de rest van de dag op moeten teren. Een blinde vrouw die elke dag met veel pijn en moeite een plekje in de schaduw buiten haar hutje zoekt en daar de rest van de dag zit, hopend op een beetje eten en/of aandacht.

In de buurt zijn ook betere huizen, maar helaas kijken deze mensen weinig of niet naar deze mensen om. Josephine bezoekt deze mensen regelmatig en elke week is er een bijeenkomst voor degenen die hier nog naar toe kunnen komen. Het is ontroerend om te zien hoe blij deze mensen zijn met een beetje aandacht. Josephine vertelde dat ze laatst een verjaardagsfeestje had georganiseerd voor de mensen die de afgelopen maanden jarig waren geweest. Compleet met cake, voor de meesten iets wat ze nog nooit eerder hadden geproefd en waar zo nog heel lang van nagenoten. Zoiets eenvoudig maar met een zo grote waarde voor deze mensen.

Na deze week met ontmoetingen met oud en jong, oude en nieuwe gezichten was is zaterdag, na een tocht op de boda boda en 4 uur hobbelen in een busje, aan het eind van de middag weer terug op Noah’s Ark en besefte ik dat ik sinds ik zondag om half 11 vertrok geen enkele blanke had gezien!

Groeten van Ineke

Internet en zo

Nieuw op internet: learningforallafrica.org! Eindelijk is het zover: de bankrekening is geopend en de website van Learning for All is online! Met deze stichting willen we het onderwijs aan de kansarmen in Afrika helpen. Van New Horizon op Noah's Ark tot de scholen ver weg op het platteland.

Marije super bedankt voor het maken van de site!

Hier is het gebruik van Internet soms best een uitdaging. Regelmatig loop ik met mijn telefoon rond op zoek naar internet. Bij de huisjes waar ik nu woon is het regelmatig bar slecht of super traag. Een andere keer is het ineens wel goed. Bij de school is het gelukkig meestal beter. Vorige week zat ik in Kampala bij een restaurant met free wifi. We waren met z'n zessen en al gauw lagen alle telefoons, van Nederlander tot Ugandees, op tafel. Helaas was het hier ook zo ontzettend traag dat we het al gauw opgaven en tijd hadden om lekker en gezellig te eten.

Meestal koop ik een bundel voor een week. De ene keer kijk je er van op hoe lang je met 500mb toe kunt, terwijl het een andere keer zomaar op is. Grote bundels lijken vaak ook met een grotere snelheid op te gaan.

Maar het is wel handig dat er internet is. Je moet soms even zoeken naar de juiste plek, maar als je die hebt kun je voor weinig geld via whats app naar Nederland bellen. Whatts app bellen in Uganda is lastiger, maar dat komt omdat degene die je wilt bellen op dat moment geen tegoed heeft of het uit heeft gezet.

Op woensdag (24 uur geldig) kun je 1 gigabite voor een prikkie kopen, dus als ik veel op internet wil opzoeken ga ik er op woensdag voor zitten. 's Nachts kan het ook voor een prikkie, maar dan slaap ik liever.

Een smartphone is ook handig, want dan heb je geen modem nodig. Een smartphone is ook erg handig voor bijvoorbeeld de Jolly Phonic app. 42 liedjes onthouden na een workshop is niet makkelijk. Maar ook met een gewone telefoon zijn er mogelijkheden:

Alle klanken met bijbehorend liedje gewoon opnemen. Zo zat ik.laatst op een workshop met 70 deelnemers te klanken en te zingen met tig telefoons in de lucht. De volgende dag zegt iemand die in de kliniek werkt: 'ik zag een video van je'. ???, wordt je zo snel beroemd (of berucht) in Uganda? Het bleek dat ze getrouwd is met een van de aanwezigen bij de workshop.

De komende dagen ben ik in Kenia en, ook al is het maar 8 km over de grens met Uganda, daar heb ik met mijn Ugandese simkaart geen bereik. Als ik weer in Uganda ben ga ik proberen mijn verhalen op de site van Learning for All te plaatsen.

Groeten uit Uganda van Ineke.

Zou het toch nog lukken??

Internet lijkt beter en omdat ik het niet uit kan staan, toch nog een poging....

Government and/of privé

Mary, onderwijs inspecteur in het district Mukono, gaat er voor: het hele district moet aan de Jolly Phonics. En daar ben ik het uiteraard helemaal mee eens. 6 scholen van het district zijn geselecteerd voor een pilot. Zij kregen, na een tweedaagse training, gratis de benodigde materialen. Harriet gaf de training en zal de scholen de komende maanden volgen. Als de resultaten goed zijn kan een district besluiten tot adoptie van de methode. Dit gaat met name over overheidsscholen. Maar ook de privéscholen worden uitgenodigd voor workshops. Tot nu toe toonden juist deze scholen meer belangstelling. Ook presteren deze scholen vaak beter. Overheidsscholen hebben vaak hele grote groepen, wat slecht is voor de motivatie van de leerkrachten. Soms lijkt alleen het salaris belangrijk te zijn. Directeuren hebben regelmatig nog een andere baan, belangrijker dan de school. Sommigen komen alleen heel af en toe langs.

Privéscholen kun je verdelen in 2 groepen:

De eigenaar wil veel geld wil verdienen en vraagt daarom veel schoolgeld. Een school voor de rijken dus.

De school is gestart omdat er geen school in de buurt is; er is alleen een overheidsschool waar slecht onderwijs wordt gegeven of alleen een school waar het schoolgeld veel te hoog is voor de armen.

Er zijn privé scholen, meestal kleuterscholen, ver weg in de dorpen, die veel kinderen in een klein gebouwtje stoppen. Ze nemen ongeschoolde leerkrachten aan voor heel weinig geld. Dit zijn vaak meisjes die op heel jonge leeftijd een kind hebben gekregen of alsnog een kind krijgen omdat ze misbruikt worden door de directeur. Ze moeten hem immers ‘dankbaar’ zijn? Mary geeft deze meisjes de kans om in de vakanties alsnog een opleiding voor kleuterleidster te volgen zodat ze kunnen solliciteren op een school waar ze meer verdienen en niet misbruikt worden. De inspectie is er gelukkig ook meer alert op gaat, indien nodig, over op het sluiten van dit soort scholen.

Zoals ik al zei: Onderwijsvernieuwing leeft in Mukono disctrict en ik heb verschillende workshops gegeven. Het onderwijs district kantoor heeft sinds kort een auto en ik wordt netjes opgehaald. Uiteraard regelmatig (veel) te laat, maar wel erg handig. De auto is nieuw en verschillende delen, zoals de hoofdsteunen, zitten nog steeds verpakt in het plastic. Zo blijft de boel langer schoon Het is een pick-up en ik vroeg me af waarom ze daar voor gekozen hebben. Het is me nu duidelijk: naast het feit dat je met een pick-up veel bagage mee kunt nemen (voor workshops of bananen of zo die je als inspecteur wel eens krijgt) kun je ook leerkrachten een lift kunt! Ik mag gelukkig in de auto.

Naast nieuwe plaatsen in Mukono disctrict kan ik plaatsen in andere districten op mijn lijst ‘bezochte plaatsen’ toevoegen. Een ervan is Mityana waar ik vorig weekend was. Zondag was ik op de boerderij van een Ugandees echtpaar. Ze worden geholpen door een Nederlandse boer, die met zijn dochter in Uganda was. Ik ken ze van Noah’s Ark.

De dag begon vroeg. Om 8 uur zaten we in de kerk. We werden naar de voorste rij gebracht en waar ik al bang voor was gebeurde: we werden uitgenodigd om ons voor te stellen.

Na een rondleiding op de boerderij hebben we hun kinderen bezocht. Het was visiting day op hun boarding school. Het was erg leuk om ze weer te zien.

Maandag was ik gevraagd voor een workshop op de school van de tante van de verpleegster in de kliniek van Noah’s Ark. Zo gaat dat …..

Groeten uit Uganda van Ineke